آلیاژی که پایه آن از آهن است و کمتر از ۲% کربن دارد استیل یا فولاد نامیده می شود . بسته به نوع و مقدار دیگر عناصر موجود در آن خواص مکانیکی نظیر سختی و شکل پذیری مشخص می شود.
تعریف استنلس استیل
استنلس استیل (stainless steel ) فولای است که در مجاورت هوا و رطوبت زنگ نمی زنند. استنلس استیل، آلیاژی پایه آهن با حداقل ۱۱% کروم (Cr) می باشد. کروم در فولاد باعث ایجاد خاصیت محافظت یا رویین شدن در مقابل خوردگی (Passivation) می گردد. تشکیل لایه اکسید کروم بسیار چسبنده با ضخامت تقریبی ۱۰۰ آنگستروم روی سطح فولاد استیل ( ورق – میل گرد – نبشی – غیره ) می باشد که اکسیژن موجود در هوا برای ایجاد آن کافی است. در فولاد استیل که فقط حاوی کروم است ، این لایه اکسیدی دارای ترکیب Cr2O3 و در فولاد هایی با عناصر آلیاژی دیگر، ترکیبی از اکسید آنها می باشد که معمولا باعث تثبیت آن در محیط های شیمیایی می گردند.
حداقل درصد کروم برای تشکیل لایه محافظ ۵/۱۰ درصد می باشد که در این صورت استنلس استیل تنها در مقابل اتمسفر عادی مقاوم می باشد. وقتی درصد کروم به ۲۵ تا ۳۰ درصد افزایش یابد، خاصیت اصلی استیل یعنی مقاومت به خوردگی افزایش یافته و مقاومت به اکسیداسیون به حداکثر خود می رسد. رویینگی وضعیتی موقتی و غیرپایدار از فولاد استیل می باشد که پایداری آن علاوه بر ترکیب فولاد، بستگی به عواملی نظیر نوع و غلظت محیط خورنده، درجه حرارت و غیره دارد.
اگرچه بیشترین کاربرد ورق استیل به علت خاصیت مقاومت به خوردگی آنها در محیط های مختلف شیمیایی است، اما کاربرد مهم دیگر آنها در درجه حرارت های بالا تحت عنوان آلیاژهای استنلس استیل مقاوم به دما می باشد که معمولا کمتر به آن توجه می شود. از جمله این آلیاژها می توان به استیل ۳۰۹ و ۳۱۰ اشاره کرد. این دو نوع آلیاژ، به استیل نسوز نیز معروفند.
فولاد های ساده کربنی و آلیاژی چیست
فولاد ها به دو دسته ساده کربنی و آلیاژی دسته بندی می شوند . در فولاد ساده کربنی بجز کربن و بعضی عناصر معمول ( مثل سیلیسیم ، منگنز ، گوگرد و فسفر ) عنصر دیگری وجود ندارد. با افزودن برخی عناصر به آهن آلیاژ هایی تولید می شود که خواص بسیار عالی دارند . به عنوان مثال با اضافه نمودن کروم به آهن ، استیل ضد زنگ یا استینلس استیل بدست می آید که در مقابل خورندگی و سایت مقاومت دارد.آیا استینلس استیل ها جذب آهنربا می شوند
اسینلس استیل های سری ۳۰۰ که دارای نیکل هستند جذب آهنربا نمی شوند در صورتیکه سری ۴۰۰ که دارای نیکل نبوده و فقط کروم دارند جذب آهنربا می شوند.
حرف (L) بعد از نام استینلس استیل نشانه چیست
حرف L به معنای Low carbonمیباشد ، و بیانگر آنست که مقدار کربن آلیاژ به کمتر از ۰٫۰۳% کاهش پیدا کرده است این مقدار کم کربن باعث می شود بعد از عملیات جوشکاری ، همچنان لایه اکسید محافظتی روی سطح حضور داشته باشد.
آیا استینلس استیل قابل بازیافت است
استینلس استیل ۱۰۰% قابل بازیافت است . استیل ضایعاتی ذوب شده و دوباره قالب گیری می شود . بین ۶۸ تا ۸۰ درصد از تولید استینلس استیل به روش بازیافت ضایعات صورت می گیرد.
آیا استینلس استیل می تواند در دماهای بالا و پائین کار کند
بله ، استینلس استیل مقاومت بسیار خوبی در مقابل دماهای بسیار بالا ( تا حدود ششصد درجه سانتیگراد ) و بسیار پائین تا منفی ۲۰۰ درجه سانتیگراد را دارد .
نام گذاری گریدهای استیل ( ۳۰۴ ، ۳۱۶ ، … ) توسط چه سازمانی انجام میشود.
انجمن آهن و فولاد آمریکا ( AISI ) برای اولین بار اقدام به دسته بندی و نامگذاری استینلس استیل ها نمود و مشخصات فیزیکی و شیمیائی و نیز دستورالعمل تولید آنها را عرضه نمود.استیل گریدها و دسته بندی های زیادی دارد.
استنلس نگیر: کرومنیکل با کربن کمتر از۱/۰ % این نوع از استیل حدود ۶۵ درصد کاربرد استیل را در دنیا از آن خود کرده است . همانگونه که از نامش پیداست دارای خاصیت آهنربایی نیست .
استنلس بگیر: درصد کربن استنلس بگیر کمتر از ۱% است و خاصیت آهنربایی دارد .
استنلس مارتنزیت: کروم بالای ۱ درصد دارد و همینطور سختی پذیر میباشد .
استیل داپلکس : ترکیبی از کروم و نیکل با خاصیت آهنربایی و مغناطیسی و غیر مغناطیسی